تلاشهای دیپلماتیک طالبان؛ آیا چین تابوی شناسایی طالبان را میشکند؟
در روزهای پسین تلاشهای دیپلماتهای طالبان در کابل و کشورهای منطقه بیشتر شدهاست تا به عنوان حاکمان رسمی و پذیرفته شدهی افغانستان شناسایی شوند. دیروز وزارت خارجهی طالبان اعلام کرد که شی جین پینگ، رییس جمهوری چین در مراسمی، اعتبارنامه ی اسدالله بلال کریمی، سفیر «فوق العاده» و «تام الاختیار» این گروه را پذیرفته است. به گفتهی وزارت خارجهی طالبان، آقای کریمی با وانگ یی، وزیر امور خارجهی چین هم دیدار کردهاست.
گرچند چین از بدو بازگشت طالبان به قدرت، رابطهی نزدیکی با این گروه برقرار کردهاست اما پذیرفتن رسمی استوارنامهی سفیر طالبان از سوی رییس جمهوری چین، رفتار دیپلماتیک بیپیشینهیی است که نشان میدهد صدای دقالبابهای پیدرپی طالبان به درب کشورهای منطقه کمکم شنیده میشود.
بلال کریمی، سفیر طالبان در حالی استوارنامهاش را طی یک مراسم رسمی به رییس جمهوری چین داده که حدود یک ماه پیش، او استوارنامهاش را خلاف عرف دیپلماتیک به هونگ لی، رییس تشریفات وزارت امور خارجهی چین تسلیم کرده بود.
دو روز پیش (نهم دلو) نیز، وزارت خارجهی طالبان میزبان نشستی با عنوان «ابتکار همکاری منطقهای افغانستان» بود. در این نشست، نمایندگان ویژهی روسیه، چین، ایران و اندونیزیا و همچنین نمایندگانی از سفارتهای پاکستان، هند و چند کشور دیگر حضور داشتند. این نخستین بار پس از تسلط دوباره طالبان در افغانستان بود که چنین نشستی در کابل برگزار میشد.
واکنش مخالفان طالبان
حرکت دیپلماتیک تازهی چین، مخالفان طالبان را بیشتر از پیش نگران کردهاست. مخالفان نگرانند که مبادا این اقدام چین، سرانجام منجر به شکستاندن تابوی ارتباط رسمی با طالبان شده، راه برای دیگر کشورهای منطقه که همچو چین از دیر زمانی با طالبان رابطه دارند، برای شناسایی رسمی حکومت این گروه باز کند.
علیمیثم نظری، مسوول روابط خارجی جبههی مقاومت در پستی در شبکهی اجتماعی ایکس، این اقدام چین را اشتباه فاحش خوانده و گفتهاست که « مشروعیتبخشیدن بدون دلیل بهگروهی که بهخاطر برنامههای بیثباتکننده و تروریستیاش معروف است، میتواند تنشها در داخل افغانستان و سراسر منطقه را تشدید کند»
این مقام جبههی مقاومت تاکید کردهاست که «مشروعیت واقعی تنها از طریق اراده و انتخاب مردم افغانستان بهدست میآید.»
واکنش ایالات متحده
وزارت خارجهی امریکا در واکنش به دریافت اعتمادنامهی سفیر طالبان از سوی رییس جمهوری چین میگوید که هنوز موضع بیجینگ در قبال طالبان واضح نیست. متیو میلر، سخنگوی این وزارت در پاسخ به خبرنگاران گفت که پس از اظهارات رسمی حکومت چین، در این پیوند نظر خواهد داد. او بار دیگر تاکید کرد که رابطهی کنونی چین و طالبان، تغییری در سیاست امریکا در مورد شناسایی رسمی طالبان به وجود نمیآورد و طالبان باید گامهای مشخصی از جمله در راستای بهبود وضعیت زنان بردارد تا به گونهی رسمی مورد شناسایی قرار گیرد .
نشست دوحه درباره «آیندهی افغانستان»
از سویی، قرار است شورای امنیت ملل متحد، نشست دیگری را در مورد آیندهی افغانستان به میزبانی دبیرکل این سازمان با حضور نمایندهی طالبان در دوحه، پایتخت قطر در ۱۸ و ۱۹ ماه فبروری برگزار کند تا «نقشهی راه» را برای آیندهی سیاسی این کشور ترسیم کنند. بنابر گزارشها، فهرست شرکتکنندگان این نشست تا هنوز نهایی نشده و چندین بار به دلیل اعتراض طرفهای مختلف شرکتکننده تغییر کردهاست.
طالبان از بدو بازپسگیری قدرت در افغانستان در تلاش کسب شناسایی کشورهای منطقه و جهان است. گرچند این تلاشها از لحاظ اعلام رسمی نتیجهیی در پیش نداشته است اما در عمل بیشتر کشورهای همسایهی افغانستان با حکومت این گروه تعامل دیپلماتیک دارند. معاون نخستوزیر طالبان دیروز در نشستی با استادان دانشگاه شیخ زاید در ولایت خوست نیز گفت که حکومت این گروه تاکنون ۱۷ نمایندگی سیاسی فعال در کشورها دارد. گرچند او این هفده کشور را مشخص نکرد اما پیش از این شماری از کشورها به شمول پاکستان، ایران و چین نمایندههای دیپلماتیک این حکومت را پذیرفتهاند و با این حکومت تعامل دارند.